İNFLUENZA (GRİP) NEDİR?

Hastalığın en bilinen ismi olan ''Grip'' kelimesi Galya yerlilerinin dilinde bulaşmak manasına gelen ''Gripan'' kelimesinden köken almaktadır. Hastalığın tıbbi yazındaki adı olan “İnfluenza” kelimesi ise İtalyancada ''yıldızlardan gelen gizli kuvvet'' manasına gelen bir kelimeden türemiştir. Hastalığa halk tarafından ''Paçavra Hastalığı'' gibi isimler de verilmiştir.

Grip (influenza), ateş, öksürük, vücut ağrıları ve diğer semptomlara neden olabilen, İnfluenza A veya B virüslerinin ve nadiren influenza C virüslerinin neden olduğu akut bir solunum yolu hastalığıdır. En yaygın grip türü "mevsimsel" griptir.

Mevsimsel gribin yanı sıra 2009 ve 2010 yıllarında dünya çapında salgına ("pandemi") neden olan "Domuz Gribi” ve “Kuş Gribi” de vardır.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) dünya çapında influenza aktivitesini izler. İnfluenza mevsimi boyunca düzenli olarak güncellenen sürveyans bilgileri CDC ve WHO'dan temin edilebilir.

KLİNİK

Ilıman iklimlerde özellikle kış mevsimlerinde olmak üzere her yıl dünya çapında salgınlar meydana gelir. Soğuk ve kuru havalarda virüs canlılığını uzun süre koruyabilir. Bu nedenle bulaştırıcılık, kış aylarında en yüksek düzeydedir. Üst ve/veya alt solunum yolu tutulumunun belirti ve bulguları sıktır. İnfluenza genellikle sağlıklı çocuklarda aniden ortaya çıkan, kendi kendini sınırlayan ve genellikle komplike olmayan bir hastalık olmasına rağmen; bazı çocuklar, şiddetli veya komplike influenza enfeksiyonu riski altındadır.

En yaygın grip belirtileri nelerdir?

• Ateş ( 37.8ºC'den yüksek sıcaklık)

• Aşırı yorgunluk

• Baş ağrısı, vücut ağrıları

• Öksürük

• Boğaz ağrısı

• Burun akıntısı

NASIL BULAŞIR?

İnfluenza virüsleri kişiden kişiye solunum salgılarıyla (hapşırma, öksürme, konuşma, dokunma yoluyla) veya kontamine nesnelerle temas yoluyla yayılır. İnfluenza ayrıca solunum sırasında havaya salınan küçük partikül aerosoller tarafından da yayılabilir. Çocuklar hastalığın yayılmasında önemli bir faktördür.

Kuluçka süresi genellikle 1 ile 4 gündür (ortalama 2 gün). Hızlı ve yüksek oranda bulaşıcıdır. Bulaştırıcılık, hastalığın 24 ila 48 saati arasında zirve yapar. Çocuklar erişkinlere göre virüsü çok kısa ürede alıp, daha uzun süre bulaştırma yeteneğine sahiptirler. Bir yetişkin influenza virüsünü 5 ila 7 gün süreyle bulaştırırken, çocukların bulaştırıcılığı 10 güne kadar devam edebilmektedir.

Grip tehlikeli midir?

Çoğu insan gribi kalıcı bir sorun olmadan kendi kendine atlatır. Ancak bazı kişilerin grip nedeniyle hastaneye yatırılması gerekebilir. Hatta bazen akciğer enfeksiyonu gibi komplikasyonlar sebebiyle ölümler de görülebilir. Bu yüzden öncelikle gribe yakalanmamak ve bunun için de özellikle risk grubundaki kişilerin aşılanması çok önemlidir.

KİMLER RİSKLİDİR?

• 65 yaş ve üstü kişiler

• Küçük çocuklar (5 yaş altı ve özellikle 2 yaş altı)

• Hamile kadınlar

• Belirli diğer tıbbi sorunları olan kişiler

Grip için bir test var mı?

Evet. Grip için testler var. Çoğu durumda, doktorunuz grip olup olmadığınızı belirtilerinizden anlayabilir. Ancak bazı durumlarda - örneğin, gribin neden olduğu başka sorunlar yaşama riskiniz varsa - doktorunuz grip testi yapabilir.

Kendimi gripten nasıl koruyabilirim?

• Ellerinizi sık sık su ve sabunla yıkayınız.

• Hasta olduğunu bildiğiniz insanlardan uzak durun

• Grip aşısını her yıl yaptırın – Bazı yıllar grip aşısı diğerlerinden daha etkilidir. Ancak daha az etkili olduğu yıllarda bile bazı grip vakalarını önlemeye yardımcı olur. Grip olursanız, ciddi şekilde hastalanmanızı da önleyebilir.

Grip tedavi edilebilir mi?

Evet, grip olan kişiler antiviral denilen ilaçları alabilirler. Bu ilaçlar, insanların gribin neden olduğu bazı sorunlardan kaçınmasına yardımcı olabilir. Grip olan herkesin bu ilaçlra ihtiyacı yoktur, ancak bazı insanlar buna ihtiyaç duyar. Bir antiviral ilaca ihtiyacınız olup olmadığına doktorunuz karar verecektir. Antibiyotikler gripte işe yaramaz.

Gebelikte Grip Tehlikeli midir?

Grip hamile kadınlar için çok tehlikeli olabilir. Hamileyseniz grip aşısı olmanız çok önemlidir. Gebe kadınlarda grip belirtileri çok çabuk kötüleşebilir. Grip, nefes almada zorlanmaya bile neden olabilir hatta annenin veya bebeğinin ölümüne yol açabilir. Hamileyseniz ve gripseniz, bir antiviral ilaca ihtiyacınız olacaktır.

Grip Aşısının Kimlere Yapılması Önerilir?

1. Astım, kistik fibroz, bronşektazi, kronik bronşit ve amfizem gibi kronik akciğer hastası olan tüm hastalara önerilir.

2. 65 yaşından büyük herkese önerilir.

3. Kronik kalp hastası olanlar.

4. Kronik böbrek hastalığı olanlara.

5. Şeker hastası (diabet) olanlara.

6. Talesemi ve orak hücreli anemi gibi bazı kan hastalıkları olanlara.

7. Bağışıklık sistemi bozuk olanlara,

8. Tükrüklerini akciğerlerine kaçırma riski olan nörolojik (sinirsel) ve kaslarında bozukluk olanlara.

9. Grip mevsiminde hamile olanlara gebeliğin 4. ayı ve sonrasında.

10. Bakımevinde yaşayanlara.

11. 6 aydan büyük çocuklara.

12. Sağlık çalışanlarına.

13. Bakımevi ve kreş çalışanlarına.

14. 5 yaşından küçük çocuğu olan ev halkına.

15. Grip yönünden riskli şahıslarla birlikte yaşayanlar.

16. 18 yaşından küçük ve uzun sureli aspirin kullamak zorunda olanlara.

Kimlere grip aşısı yapılmaz?

1. 6 aylıktan küçük bebeklere uygulanmaz.

2. Ateşli hastalık geçirirken yapılmaz.

3. Gebeliğin ilk 3 ayında da grip aşısı yapılabilmekle birlikte genellikle tavsiye edilmez.

4. Daha önce grip aşısına alerjik şok gelişmiş olanlara yapılmaz.

Grip Aşısı Nasıl Uygulanır?

9 yaşından küçüklerde ilk kez yapılacağı zaman 1 ay arayla 2 kez yapılır.

9 yaşından büyüklerde ilk sefer yapıldığı zaman da tek doz yapılır.

---